Cường giáp – căn bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ nhỏ
Bệnh cường giáp không thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất, trí tuệ của trẻ. Tình trạng này xảy ra khi trạng tăng tiết hormone tuyến giáp (triiodothyronine và thyroxin) quá mức vào trong máu dẫn đến các triệu chứng tim mạch, tăng chuyển hóa quá mức với các biểu hiện: tim đập nhanh, gầy sút cân...Nếu không được điều trị sớm, trẻ sẽ gặp những biến chứng nặng về thần kinh, tim mạch, vận động…
Khoa Nhi, Bệnh viện Bãi Cháy từng tiếp nhận điều trị không ít trường hợp bệnh nhi mắc bệnh lý cường giáp. Đa số trường hợp bệnh nhi nhập viện đều có một hoặc nhiều biểu hiện liên quan đến bệnh lý này như có khối to vùng cổ, không sưng tấy đỏ, run tay, chân, mắt lồi, mạch nhanh…
Bác sĩ Khoa Nhi Bệnh viện Bãi Cháy thăm khám cho bệnh nhi mắc bệnh cường giáp
Mới đây, bệnh nhi Lương T N (4 tuổi, ở TP Móng Cái, Quảng Ninh) khám tại Bệnh viện Bãi Cháy được phát hiện tình trạng mắt lồi, bướu giáp độ II, mạch nhanh 170l/p. Kết quả xét nghiệm chỉ số hormone tuyến giáp tăng cao (T3, FT4> 100 pmol/l). Các bác sĩ chẩn đoán bệnh lý cường giáp và điều trị kháng giáp, chẹn beta giao cảm. Sau 3 ngày điều trị, tình trạng trẻ tạm ổn định.
Nguyên nhân gây ra bệnh cường giáp ở trẻ em rất đa dạng như do bệnh basedow (chiếm tới 98%), các bệnh lý gây viêm tuyến giáp bẩm sinh, dùng iod thời gian dài dự phòng bệnh bướu cổ. Cường giáp ở trẻ sơ sinh chủ yếu do mẹ của trẻ đã hoặc đang mắc bệnh cường giáp. Nếu mẹ bị cường giáp thì 2% trẻ sơ sinh cũng bị cường giáp. Trẻ mắc bệnh ký cường giáp thường biểu hiện triệu chứng về tim mạch, thần kinh, tiêu hóa… như: mắt lồi, khó thở do tuyến giáp tăng kích thước, bướu cổ, tim đập nhanh (trên 100l/phút), rối loạn nhịp tim, tăng nhu động ruột, nôn ói, tiêu chảy, gầy sút cân, tăng động, rối loạn cảm xúc, giảm tập trung và khả năng học tập…
Trẻ mắc bệnh cường giáp biểu hiện tình trạng tăng kích thước tuyến giáp, bướu cổ...
Bác sĩ Vũ Thị Bầu - Khoa Nhi, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Bệnh cường giáp không thường gặp ở trẻ nhỏ. Nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đối với tim mạch (rối loạn nhịp tim, suy tim), thần kinh (suy giảm trí nhớ, kích động, lú lẫn, nói sảng), hệ cơ xương (nhược cơ, liệt cơ), chậm phát triển, ảnh hưởng đến ngoại hình thẩm mỹ của trẻ như mắt lồi, bướu cổ. Đặc biệt biến chứng cấp tính nguy hiểm là cơn nhiễm độc giáp (cơn bão giáp) xảy ra đột ngột với các triệu chứng như thân nhiệt tăng cao, vã mồ hôi, nôn ói, tiêu chảy, kích động, mê sảng, liệt cơ, hôn mê, nhịp tim rất nhanh, loạn nhịp, tăng huyết áp, suy tim sung huyết và mê sảng, với diễn tiến đến hôn mê và tử vong”.
Điều trị bệnh cường giáp trẻ em ưu tiên điều trị nội khoa với dùng thuốc kháng giáp đường uống, thuốc ức chế giao cảm. Nếu điều trị nội khoa mà bệnh tái phát nhiều lần hoặc không có kết quả thì có thể lựa chọn các phương pháp iod phóng xạ hoặc phẫu thuật cắt tuyến giáp.
Bệnh cường giáp ở trẻ nhỏ có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm và tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Trẻ em mắc bệnh cường giáp cần theo dõi định kỳ để kiểm tra mức hormone giáp và các chỉ số sức khỏe khác. Điều này giúp đảm bảo hiệu quả điều trị và đưa ra các điều chỉnh phù hợp.
Trong quá trình chăm sóc trẻ nhỏ, phụ huynh có thể nhận biết những dấu hiệu cường giáp điển hình như: bướu cổ nhìn hoặc sờ thấy được, mắt lồi, sụp mí, khả năng tập trung kém, lo lắng hồi hộp, nóng, vã mồ hôi, run chân tay, tăng nhịp tim, sụt cân, chậm lớn…
Phụ huynh cần chú ý thăm khám và tầm soát sức khỏe thường xuyên cho con để phát hiện sớm bệnh
Để phòng tránh căn bệnh này ở trẻ nhỏ, phụ huynh cần chú ý thăm khám và tầm soát sức khỏe thường xuyên cho con. Việc khám sức khỏe định kỳ cho trẻ nhỏ tại các cơ sở y tế chuyên khoa cũng giúp phát hiện sớm bệnh, kịp thời điều trị tránh biến chứng nguy hiểm. Đồng thời thực hiện chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý bằng các biện pháp như:
Luyện tập thể dục thường xuyên: Việc tập luyện thể dục thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh cũng như tăng cường hệ miễn dịch chủ động của cơ thể. Khi hệ miễn dịch hoạt động tốt, giảm nguy cơ mắc bệnh do kháng thể nhận diện và tiêu diệt nhầm tế bào tuyến giáp cũng được hạn chế.
Bổ sung đủ i-ốt: Việc thừa hoặc thiếu i-ốt có thể gây ra các vấn đề về bệnh lý tuyến giáp vì vậy chế độ dinh dưỡng hàng ngày cần được cung cấp đầy đủ lượng i-ốt cần thiết.
Dinh dưỡng hợp lý: Trong phòng ngừa và hạn chế tiến triển bệnh cường giáp, các loại thực phẩm giàu chất oxy hóa luôn là lựa chọn mà các chuyên gia khuyến cáo sử dụng. Các thực phẩm giàu oxy hóa có thể được tìm thấy trong các loại thực phẩm như trái cây, đặc biệt các loại quả mọng như việt quất, dâu tây…các loại rau xanh như cải xoăn, súp lơ…
Mạc Thảo